Ý nghĩa và văn hóa của hai ngày lễ truyền thống lớn nhất Hàn Quốc – Tết Seollal và Trung thu Chuseok

Giới thiệu

Hai ngày lễ truyền thống quan trọng nhất của Hàn Quốc là Tết Âm lịch Seollal và Tết Trung thu Chuseok. Người Hàn gọi đây là “hai đại lễ” vì vào thời điểm này, hầu hết mọi người đều trở về đoàn tụ với gia đình, bày tỏ lòng biết ơn tổ tiên và cùng nhau thưởng thức những món ăn truyền thống.
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguồn gốc, ý nghĩa, nghi lễ và văn hóa ẩm thực của hai ngày lễ này để bạn – dù là người nước ngoài – cũng có thể hòa nhập và cảm nhận sâu sắc tinh thần lễ hội của người Hàn.

1. Tết Seollal – Ngày khởi đầu năm mới

Tết Seollal được tổ chức vào mùng 1 tháng Giêng âm lịch, là dịp quan trọng để chào đón năm mới. Vào sáng sớm, các gia đình Hàn Quốc thường làm lễ cúng tổ tiên (charye) và bày biện những món ăn truyền thống như canh bánh gạo (tteokguk), món rán (jeon), rau trộn (namul) và trái cây.
Sau khi cúng xong, mọi người cùng ăn canh bánh gạo. Người Hàn tin rằng “ăn một bát tteokguk là thêm một tuổi mới”, vì vậy món ăn này mang ý nghĩa thanh sạch và khởi đầu tốt đẹp cho năm mới.
Trong dịp này, gia đình cũng cùng nhau chơi các trò truyền thống như yutnori (chơi gậy gỗ) hay go-stop (bài hoa), tạo nên không khí vui tươi đầm ấm.

2. Phong tục chào năm mới – Lễ bái và tiền mừng tuổi

Buổi sáng Seollal, người trẻ tuổi sẽ thực hiện nghi lễ “sebae”, cúi chào người lớn tuổi để chúc mừng năm mới. Người lớn sẽ đáp lại bằng tiền lì xì (sebaetdon) kèm lời chúc tốt đẹp như “hãy tiết kiệm và dùng tiền này thật ý nghĩa”.
Nếu bạn là người nước ngoài được mời đến nhà người Hàn trong dịp Tết, bạn có thể nhẹ nhàng cúi người và nói “새해 복 많이 받으세요” (Chúc mừng năm mới) – đó là một cử chỉ rất lịch sự và được đánh giá cao.

3. Tết Chuseok – Ngày lễ của mùa gặt và trăng rằm

Tết Trung thu Hàn Quốc (Chuseok) diễn ra vào rằm tháng 8 âm lịch, còn được gọi là Hangawi, là dịp người Hàn bày tỏ lòng biết ơn tổ tiên và chia sẻ niềm vui mùa gặt bội thu.
Gia đình thường chuẩn bị bánh songpyeon, làm từ gạo mới và hấp cùng lá thông, bên trong nhân có thể là mè, đậu đỏ hay đậu xanh. Người xưa tin rằng nếu nặn bánh songpyeon đẹp thì sẽ sinh con gái xinh đẹp – vì vậy đây là hoạt động thú vị gắn kết các thành viên trong gia đình.
Buổi tối, mọi người cùng nhau ngắm trăng rằm, cầu nguyện cho một năm an lành và hạnh phúc.

4. Lễ cúng tổ tiên và đi tảo mộ

Cũng như Tết Seollal, trong dịp Chuseok người Hàn sẽ cúng tổ tiên và đi tảo mộ (seongmyo). Mâm cúng được chuẩn bị rất công phu với các món ăn theo mùa, thịt, cá, trái cây và rượu truyền thống.
Khi đi viếng mộ, họ dọn dẹp phần mộ, thắp hương và cúi lạy để thể hiện lòng hiếu kính. Đây là biểu hiện rõ nét của văn hóa Nho giáo, nơi người Hàn coi trọng huyết thống và lòng biết ơn đối với tổ tiên.
Nếu bạn là người nước ngoài được mời tham gia, chỉ cần giữ thái độ trang nghiêm, cúi đầu hoặc lặng im tưởng niệm là đủ thể hiện sự tôn trọng.

5. Ẩm thực và trải nghiệm văn hóa ngày lễ

Trong các dịp lễ lớn, mỗi gia đình sẽ chuẩn bị nhiều món ăn truyền thống như tteokguk, jeon, songpyeon… Việc cùng nhau nấu ăn, rán bánh hay nặn bánh không chỉ là truyền thống mà còn giúp các thành viên gắn bó hơn.
Bên cạnh đó, các trò chơi dân gian như yutnori (chơi gậy gỗ), jegichagi (đá cầu), tuho (ném lao vào bình)… được chơi phổ biến trong ngày lễ, mang lại tiếng cười và tinh thần đoàn kết cho cả gia đình.

6. Căng thẳng ngày lễ và xu hướng thay đổi

Trước đây, việc chuẩn bị lễ tết khiến nhiều người – đặc biệt là phụ nữ – cảm thấy mệt mỏi do phải nấu nướng, tiếp khách cả ngày. Nhưng gần đây, nhiều gia đình Hàn Quốc đã thay đổi: cùng nhau chia việc, đặt đồ ăn ngoài, hoặc đi du lịch trong kỳ lễ để giảm bớt áp lực.
Ngày càng nhiều người chọn cách đón Tết tại khách sạn, khu nghỉ dưỡng hoặc ra nước ngoài du lịch, biến ngày lễ truyền thống thành dịp nghỉ ngơi và gắn kết theo cách hiện đại hơn.

7. Cách người nước ngoài có thể tham gia lễ truyền thống Hàn Quốc

Nếu bạn là người nước ngoài sống hoặc học tập tại Hàn, có thể sẽ được mời đến nhà người Hàn trong dịp lễ. Hãy chuẩn bị món quà nhỏ, như trái cây hoặc bánh ngọt để tặng gia đình chủ nhà – đó là một cách thể hiện sự lịch sự.
Bạn cũng có thể thuê hoặc mặc hanbok để trải nghiệm văn hóa truyền thống, hoặc tham gia nấu ăn cùng gia đình – rán bánh, nặn songpyeon, chơi trò dân gian… Những hoạt động này sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn về văn hóa Hàn Quốc và tạo kỷ niệm đáng nhớ.

8. Kết luận

Tết Seollal và Chuseok là hai ngày lễ mang đậm bản sắc dân tộc của người Hàn Quốc. Cả hai đều thể hiện lòng biết ơn tổ tiên, tinh thần đoàn kết gia đình và niềm vui chia sẻ.
Những món ăn truyền thống như tteokguk hay songpyeon, cùng nghi lễ sebae, charye, hay trò chơi yutnori đã tạo nên bức tranh văn hóa độc đáo của xứ Kim Chi.
Với người nước ngoài, đây không chỉ là dịp nghỉ lễ mà còn là cơ hội để cảm nhận giá trị của tình thân, sự tôn trọng và tinh thần “cùng nhau” – những yếu tố làm nên vẻ đẹp của văn hóa Hàn Quốc.